#Lăng Dục Đức Huế – Lịch Sử Vị Vua Bị Lãng Quên Triều Nguyễn

Trong quần thể di tích cố đô Huế, Lăng Dục Đức nổi bật với vẻ đẹp trầm mặc, cổ kính. Không chỉ là nơi an táng vua Dục Đức, lăng tẩm này còn là nơi ghi dấu những thăng trầm của một triều đại. Qua những kiến trúc độc đáo và những câu chuyện lịch sử gắn liền, lăng mộ vua Dục Đức trở thành một điểm đến không thể bỏ qua cho những ai muốn khám phá vẻ đẹp văn hóa của đất cố đô.

1. Giới thiệu đôi nét về vị vua Dục Đức

Giới thiệu đôi nét về vị vua Dục Đức

Trước khi khám phá hết lăng Dục Đức, chúng ta hãy cùng tìm hiểu đôi nét về vị vua này nhé!

Vua Dục Đức, tên thật là Nguyễn Phúc Ưng Ái, sinh năm 1852, là vị hoàng đế thứ 5 của triều đại nhà Nguyễn. Ông lên ngôi vào tháng 7 năm 1883 sau khi vua Tự Đức qua đời, nhưng thời gian trị vì của ông cực kỳ ngắn ngủi, chỉ vỏn vẹn ba ngày. Theo sử sách, triều thần không hài lòng với Dục Đức vì cho rằng ông không thực hiện đúng nghi lễ khi cử hành tang lễ cho vua Tự Đức và thiếu đạo đức. Vì vậy, một số quan lại, trong đó có Tôn Thất Thuyết và Nguyễn Văn Tường, đã quyết định phế truất ông.

Sau khi bị phế ngôi, vua Dục Đức bị giam vào ngục và qua đời vào năm 1884 trong cảnh nghèo khó và bị bỏ rơi. Mặc dù thời gian làm vua rất ngắn và cuộc đời đầy bi kịch, hậu thế vẫn ghi nhận ông là một trong những nhân vật có số phận bất hạnh nhất trong lịch sử nhà Nguyễn. Vào năm 1890, vua Thành Thái, con trai của Dục Đức, đã đưa thi hài cha mình về an táng tại khu lăng mộ đá riêng, khôi phục danh dự cho ông và lập miếu thờ.

2. Lăng Dục Đức (An Lăng) ở đâu?

Vị trí chính xác của lăng mộ vua Dục Đức

Ẩn mình trong khung cảnh yên bình của thành phố Huế, lăng Dục Đức (hay còn gọi là An Lăng) là điểm đến hấp dẫn để khám phá dấu ấn văn hóa và lịch sử. 

Lăng tọa lạc tại phường An Cựu, chỉ cách trung tâm thành phố khoảng 2 km, dễ dàng tiếp cận cho những ai muốn trải nghiệm di tích này. 

Từ đường Lý Thường Kiệt, bạn đi thẳng và rẽ trái vào đường Trần Phú, sau đó tiếp tục rẽ trái vào đường Duy Tân. Biển chỉ dẫn tại đây sẽ hướng bạn tới lối vào lăng của vua Dục Đức.

3. Quá trình xây dựng Lăng vua Dục Đức

Quá trình xây dựng Lăng của vua Dục Đức

Lăng Dục Đức, công trình lưu giữ lịch sử triều Nguyễn, là minh chứng cho hành trình dài đầy biến cố của một gia tộc hoàng gia. 

Khởi nguồn từ vị vua ngắn ngủi, Nguyễn Phúc Ưng Chân (trước là Ưng Ái), người chỉ trị vì ba ngày vào năm 1883 trước khi bị phế truất, lăng được xây dựng không chỉ để tưởng niệm ông mà còn để bảo tồn ký ức hoàng tộc. 

Ban đầu, thi hài vua Dục Đức được chôn tạm tại khe Phước Quả, gần chùa Tường Quang. Đến khi con trai ông, Nguyễn Phúc Bửu Lân, lên ngôi vào năm 1889, nhà vua đã khởi công xây dựng An Lăng, một nơi an nghỉ cố định cho cha mình cách chùa Tường Quang khoảng 200 mét. 

Không chỉ dừng lại ở việc xây lăng, vua Thành Thái cũng đã dựng miếu Tân Miếu tại phường Thuận Cát và Điện Long Ân vào năm 1899, tạo thêm một không gian tôn nghiêm dành riêng cho vua cha. 

Sau khi vua Duy Tân qua đời do tai nạn máy bay năm 1945, hài cốt của ông được an táng tại An Lăng, hoàn tất một biểu tượng gia đình của triều đại. Năm 1987, hài cốt của vua Duy Tân cũng được chuyển về bên cạnh vua Thành Thái, tạo nên một không gian lưu giữ ba thế hệ vua, từ đó khép lại hành trình kết nối giữa các đời vua Nguyễn tại lăng vua Dục Đức.

4. Khám phá kiến trúc Lăng Dục Đức Huế

4.1. Khu lăng mộ

Khu lăng mộ

Có diện tích khoảng 3.500m², khu lăng mộ này tại lăng Dục Đức sở hữu mặt tiền được thiết kế từ gạch với một cửa vòm ấn tượng cùng hai tầng giả mái ngói. Khác với nhiều lăng mộ khác, khu vực sau cửa Bái Đính không có các tượng đá trang trí mà được lát gạch tinh tế. Du khách sẽ được chiêm ngưỡng cửa tam quan với ba tầng kiến trúc, tương tự như cửa Trường An của Hoàng thành. 

Tại trung tâm, mộ của vua Dục Đức và hoàng hậu Từ Minh được bảo vệ bằng ba lớp khung thành kiên cố. Ngói lợp lăng mộ được làm từ lưu ly vàng, thể hiện sự xa hoa và tôn kính. Bước vào nhà thờ, du khách sẽ thấy án thờ bằng đá trang trí các vật dụng thờ cúng trang nghiêm. 

Đặc biệt, hai ngôi mộ được bố trí đối xứng, với những chữ khắc “Thọ” và “Song Hỷ” trước mặt, mang đến thông điệp sâu sắc về hạnh phúc và tuổi thọ. Bên ngoài, hai trụ gạch chắc chắn và hình ảnh hoa sen nổi bật thêm phần thu hút cho không gian trang nghiêm này.

4.2. Khu Tẩm Điện

Khu Tẩm Điện

Với diện tích 6245m2, khu vực này tại lăng Dục Đức không chỉ mang trong mình ý nghĩa tôn kính mà còn là một điểm nhấn kiến trúc độc đáo, nằm cách lăng khoảng 50m. 

Được bao quanh bởi bốn bức tường la thành, Khu Tẩm Điện thiết kế hệ thống cửa thông với các bức tường, tạo nên sự giao thoa hài hòa giữa không gian bên trong và bên ngoài. 

Cổng chính với kiến trúc tam quan đặc sắc, gồm bốn tầng mái vững chãi làm từ xi măng, là hình ảnh đầu tiên chào đón du khách. Các ô hộc được chia đều trên thân cổng không chỉ có chức năng trang trí mà còn góp phần làm nổi bật sự tinh xảo trong từng chi tiết. 

Những cổng bên và cổng sau đều được xây dựng với kiểu dáng vòm, mang lại nét cổ điển và sang trọng cho tổng thể kiến trúc. Sau cổng chính, bình phòng dẫn lối đến sân chầu, nơi được lát gạch bát tràng, tạo ra một không gian rộng rãi và thoáng đãng. 

Tại lăng vua Dục Đức, Khu Tẩm Điện không chỉ là nơi thờ tự vua Dục Đức và hoàng hậu Từ Minh, mà còn là biểu tượng cho văn hóa và lịch sử của triều đại nhà Nguyễn.

4.3. Điện Long An

Điện Long An

Công trình này được thiết kế với kiểu dáng thiềm điệp ốc kẹp, bao gồm ba gian và hai chái kép, tạo nên một vẻ đẹp thanh thoát và uy nghi. 

Bên trong điện, ba khám thờ chính là điểm nhấn linh thiêng: khám giữa thờ bài vị vua Dục Đức và hoàng hậu Từ Minh Huệ, khám bên trái dành riêng cho vua Thành Thái, và khám bên phải thờ vua Duy Tân. Mỗi khám thờ không chỉ mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc mà còn thể hiện sự tôn kính đối với các vị vua triều Nguyễn. 

Ngoài ra, Điện Long An tại lăng Dục Đức còn được bổ sung bởi các công trình phụ như Tả Hữu phối điện và Hữu Tòng viện, góp phần làm phong phú thêm không gian lễ nghi truyền thống. Thiết kế vững chãi của Tả Hữu phối điện cùng sự kết nối hài hòa với Hữu Tòng viện đã tạo ra một hệ thống kiến trúc vừa đặc sắc vừa đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc.

Lăng Dục Đức là một ví dụ điển hình cho những công trình kiến trúc tâm linh mang đậm dấu ấn thời gian. Để xây dựng những không gian tưởng niệm đẹp và ý nghĩa, chúng tôi khuyến khích bạn tìm đến Huy Duyên Stone. Huy Duyên Stone chính là địa chỉ đáng tin cậy. Với kinh nghiệm lâu năm và đội ngũ nghệ nhân tài hoa, Huy Duyên Stone cam kết mang đến những mẫu mộ đá, lăng mộ đá đẹp, chất lượng và phù hợp với từng yêu cầu của khách hàng.