#Lăng Thiệu Trị - Nét Đẹp Kiến Trúc Độc Đáo Cố Đô Huế

Lăng Thiệu Trị là một trong những công trình kiến trúc độc đáo của triều đại nhà Nguyễn, thể hiện rõ nét tinh hoa văn hóa và nghệ thuật kiến trúc cổ truyền. Với vị trí thanh bình và lối thiết kế tinh tế, lăng không chỉ là nơi yên nghỉ của vua Thiệu Trị mà còn ẩn chứa những giá trị lịch sử và văn hóa quan trọng. Mỗi chi tiết trong lăng đều phản ánh sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên, tạo nên một không gian trang nghiêm và tĩnh lặng. Chính những yếu tố này đã làm cho lăng của vua Thiệu Trị trở thành một điểm đến đặc biệt đối với những ai quan tâm đến di sản văn hóa Việt Nam.

1. Lăng Thiệu Trị nằm ở đâu trên bản đồ du lịch xứ Huế?

Vị trí địa lý của lăng mộ vua Thiệu Trị

Địa chỉ chính xác: làng Cư Chánh, xã Thủy Bằng, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế.

Ẩn mình tĩnh lặng giữa vùng đồi núi hùng vĩ của xứ Huế, Lăng Thiệu Trị mang đến cho du khách cảm giác thanh bình và trang nghiêm. Đây là nơi yên nghỉ của vua Thiệu Trị, vị vua thứ ba của triều Nguyễn, gắn liền với một giai đoạn quan trọng trong lịch sử Việt Nam. Điều đặc biệt là trong số các lăng tẩm triều Nguyễn, chỉ có Xương Lăng – lăng vua Thiệu Trị – được xây dựng theo hướng Tây Bắc, một hướng ít được sử dụng trong các công trình hoàng gia. Sự khác biệt này không chỉ thể hiện tính độc đáo trong kiến trúc mà còn ẩn chứa nhiều ý nghĩa văn hóa, tâm linh. Nằm cách trung tâm thành phố Huế không xa, lăng trở thành điểm đến thu hút trong hành trình khám phá lịch sử và di sản cố đô.

2. Bạn có thể đến tham quan Lăng Thiệu Trị bằng các loại phương tiện nào là hợp lý nhất?

Cách di chuyển đến lăng của vua Thiệu Trị

Lăng Thiệu Trị là một điểm tham quan nổi bật không thể bỏ qua khi bạn đến Huế. Cách trung tâm thành phố khoảng 8km, có nhiều lựa chọn phương tiện phù hợp để đến đây. 

Nếu yêu thích sự linh hoạt và muốn tự do khám phá, bạn có thể thuê xe máy tại các cửa hàng trong trung tâm thành phố. Dịch vụ thuê xe khá phổ biến với mức giá dao động từ 120.000 VNĐ đến 150.000 VNĐ mỗi ngày, tùy thuộc vào loại xe số hay xe ga. Đặc biệt, bạn không cần phải mất công đến cửa hàng, vì nhiều nơi cung cấp dịch vụ giao xe tận khách sạn. 

Trong trường hợp bạn không muốn di chuyển đến lăng mộ hoàng đế Thiệu Trị dưới cái nắng gay gắt của Huế, taxi là một lựa chọn tiện lợi và thoải mái hơn. Các hãng taxi uy tín như Mai Linh, Phú Xuân Huế hay Thành Công Huế luôn sẵn sàng phục vụ với giá chỉ khoảng 80.000 VNĐ cho mỗi lượt đi. Bạn có thể dễ dàng đặt xe qua điện thoại hoặc ứng dụng, tùy theo hãng mà bạn lựa chọn.

3. Đôi nét về vua Thiệu Trị và quá trình xây dựng lăng

Vua Thiệu Triệu và quá trình xây nên lăng mộ của vua Thiệu Trị

Thiệu Trị, tên húy Nguyễn Phúc Miên Tông là vị vua thứ ba của triều Nguyễn. Sau khi lên ngôi trong thời gian ngắn, ông mắc bệnh và qua đời vào ngày 4/11/1847, ở tuổi 47. Vì chưa có kế hoạch xây lăng trước khi mất, thi hài của ông được quàn tạm tại điện Long An trong 8 tháng, trong khi chờ con trai là vua Tự Đức thực hiện di huấn của ông về việc xây dựng lăng. Theo lời dặn, Thiệu Trị mong muốn xây lăng trên đất cao dưới chân núi gần, thuận tiện cho dân chúng thực hiện, đồng thời yêu cầu giữ sự giản dị, không hoang phí tài lực vào các công trình.

Nghe theo di ngôn của vua cha, Tự Đức chọn ngọn núi ở làng Cư Chánh, huyện Hương Thủy làm nơi đặt lăng. Ngọn núi này được đặt tên là Thuận Đạo, và lăng được gọi là Xương Lăng. Đặc biệt, lăng Thiệu Trị có hướng Tây Bắc, hiếm thấy trong kiến trúc cung đình thời đó, nhưng phong thủy tại vị trí này lại hài hòa, được núi Ngọc Trản và đồi Vọng Cảnh bao bọc tạo nên thế “tả long hữu hổ” vững chãi. Để thực hiện ý nguyện của cha, vua Tự Đức chỉ đạo các đại thần xây Toại Đạo giống như lăng Minh Mạng và các công trình khác theo quy chế của lăng Gia Long.

Lăng mộ đá bắt đầu xây dựng từ ngày 11/2/1848 và chỉ trong 4 tháng, các hạng mục chính đã hoàn thành, với vua Tự Đức trực tiếp giám sát từng giai đoạn. Ngày 14/6/1848, ông đích thân kiểm tra lần cuối và sau đó 10 ngày, thi hài vua Thiệu Trị chính thức được an táng tại lăng. Đến tháng 11/1848, tấm bia “Thánh Đức Trần Công” được dựng, ghi lại cuộc đời và công đức của vua Thiệu Trị qua bài bi ký do Tự Đức tự tay viết. Nhờ sự chỉ đạo của vua Tự Đức, công trình lăng vua Thiệu Trị hoàn tất trong vòng chưa đầy 10 tháng, đánh dấu một trong những dự án lăng tẩm nhanh nhất trong lịch sử triều Nguyễn.

4. Kiến trúc tại Lăng Thiệu Trị với nhiều công trình uy nghiêm, trang trọng bậc nhất

4.1. Khu Lăng tại Lăng Thiệu Trị

Khu Lăng tại Lăng mộ vua Thiệu Trị

Khu Lăng Thiệu Trị mang đến một cảm giác trang nghiêm, cổ kính và lộng lẫy giữa thiên nhiên tĩnh mịch. Nằm phía bên phải của lăng, khu lăng tọa lạc tại vị trí thơ mộng với hồ Nhuận Trạch nằm trước, nối liền hồ Điện, tạo nên cảnh quan hài hòa giữa núi đồi và mặt nước. Bức bình phong cùng nghi môn được chạm khắc rồng vờn mây uyển chuyển dẫn lối vào Bái Đình, gợi lên sự tôn kính và vẻ trang nghiêm. 

Khu vực Bái Đình và Bi Đình tại Lăng mộ Thiệu Trị.

Tại sân chầu, hai hàng tượng đá được đặt đối xứng - đây là những tác phẩm tiêu biểu cho nghệ thuật tạc tượng thời Nguyễn, đặc biệt là vào nửa đầu thế kỷ XIX tại Huế. 

Tiếp bước vào phía sau hồ Nhuận Trạch, nghi môn bằng đồng uy nghi dẫn tới sân Bái Đình rộng lớn, nơi hai hàng tượng quan văn, võ, cùng ngựa và voi được bố trí trang trọng. Bi Đình và Lầu Đức Hinh, được dựng trên một ngọn đồi có dáng hình như mai rùa, nổi bật ngay phía sau Bái Đình. 

Đặc biệt, trong khu vực Bi Đình tại lăng vua Thiệu Trị, tấm bia “Thánh Đức Trần Công” ghi lại hơn 2.500 chữ về công lao và cuộc đời của vua Thiệu Trị, là di sản quý giá của triều Nguyễn, do chính tay vua Tự Đức ngự bút.

4.2. Khu Tẩm tại Lăng Thiệu Trị

Khu Tẩm tại Lăng mộ Thiệu Trị

Khu Tẩm, còn được biết đến như điện thờ, là nơi trung tâm linh thiêng của lăng Thiệu Trị, nằm chếch khoảng 100m bên trái Lầu Đức Hinh. Dù Lầu Đức Hinh ngày nay chỉ còn lại nền và các bậc thang, dấu ấn của kiến trúc vẫn còn phảng phất trên nền đất hình mai rùa, gợi nhắc đến vẻ trang nhã của Minh Lâu tại Lăng Minh Mạng. 

Phía sau khu vực này là một vườn hoa đối xứng, tạo nên khung cảnh thanh bình và trang trọng, làm tăng thêm nét hài hòa cho khuôn viên lăng. 

Tiến vào sâu hơn là Hồ Ngưng Thúy với ba cây cầu cổ dẫn lối đến Bửu Thành - nơi an vị của vua Thiệu Trị. Bên trong Khu Tẩm còn có Nghi Môn bằng đá cẩm thạch và cổng Hồng Trạch Môn, dẫn đến điện Biểu Đức, trung tâm của khu vực thờ cúng. Tại đây, các cổ diêm và mái che trang trí 450 ô chữ khắc thơ, tạo thành kho báu văn học và giáo dục quý giá cho hậu thế.

Trên đây là toàn bộ thông tin về lăng Thiệu Trị - một công trình kiến trúc độc đáo, mang đậm dấu ấn lịch sử của triều Nguyễn. Với vẻ đẹp giản dị, gần gũi, lăng mộ Thiệu Trị xứng đáng là điểm đến hấp dẫn cho du khách. Nếu bạn đang tìm kiếm một đơn vị thi công lăng mộ đá uy tín, chất lượng để tưởng nhớ đến người thân, Huy Duyên Stone sẽ là lựa chọn hoàn hảo. Với đội ngũ nghệ nhân tài ba và kinh nghiệm lâu năm, chúng tôi cam kết mang đến những sản phẩm đẹp nhất, bền vững nhất.